Atölye Çalışması (Prof. Dr. Yakup Çiçek)
Atölye çalışmamızda İlahiyatçı Prof. Dr. Yakup Çiçek “Sünnet ve Mezheplerin Dindeki Yeri” konulu eğitim verdi.
Sünnetin tarifini yapan Çiçek Peygamber Efendimizin (sav) hadislerinin bir konuda söylediklerinin, yaptıklarının sünnet olduğunu ifade etti.
Peygamber Efendimizin (as) Peygamber kimliği dışında davranışları da olduğunu ancak Peygamber kimliği ile söyledikleri ve yaptıklarının bağlayıcı olduğunu bunları da Cebrail (a.s.)’ın bildirdiğini Peygamber Efendimizin (sav) yaptığını söyledi.
Eğitimden notlar;
İlk kaynak Kur’an-ı Kerimdir.
Sünnetler/hadisler bağlayıcıdır, önemli olan nakledilmesinde bir problem olmamasıdır. Bağlayıcı olduğuna dair Ayet-i Kerimeler de vardır.
Pozitif ilimlerin belirlenmiş esaslarına nasıl dikkat ediliyor temel alınıyorsa dini ilimlerde de böyle olunmalıdır. Tarih boyunca hadis dinin bir kaynağı olarak kabul edilmiştir, bu da önemini gösterir.
Hadisleri nakledenlerinde hayatları ayrıntılı olarak anlatılıyor. Güvenilir, dindar, unutkan olmayan insanlar.
Zayıf sayılan hadislerde bile dini olarak bir çelişki yoktur.
Peygamber Efendimizin (sav) vefatından 1 ya da 1,5 asır sonra mezhepler ortaya çıkmıştır. Doğuşuna kaynaklık eden hususlar ayetlerdeki hadislerdeki bir takım özelliklerdir. Tasavvuf, akaid… gibi kavramlar Peygamber Efendimizin (as) zamanında bu isimle adlandırılmıyordu ancak vardı, sonraları adlandırılmış. Mezheplerle ilgili durumda böyledir.
Bazı ayet ve hadisler bir konuda farklı görüşlere varabilme özelliğini taşıyor. Bazıları nettir, bazıları yoruma açıktır.
Mezhepler ikiye ayrılır; Ameli ve İtikadi mezhepler.
İtikadi Mezhepler iki tanedir; Eşari Mezhebi ve Maturidi Mezhebi.
Hak mezhepler (Ehl-i Sünnet) – hak olmayan mezhepler.
Hak mezhepler dört tanedir. Hanefi Mezhebi (İmam-ı Azam Ebu Hanife), Maliki Mezhebi (İmam-ı Malik), Şafi Mezhebi (İmam-ı Şafii), Hanbeli Mezhebi (İmam-ı Ahmed Bin Hanbel). Niye bu dört mezhepten başkası çıkmadı? Nihayetinde araştıranlar bu dört mezhepte cevaplarını buldukları için başka mezhepler çıkmıyor. Mezhepler asırların testlerinden geçmiştir.
Aynı durum tasavvufta da vardır, ayrılıklar daha azdır. Farklılıklar çok defa temsilcisinden kaynaklanmaktadır.
Hak olmayan mezhepler de ikiye ayrılır; İslam diyemediğimiz mezhepler ve yorum farkı olup dinden çıkarmayan mezhepler.
Mezhepsizler de vardır.
ÖZGEÇMİŞ (Prof. Dr. Yakup Çiçek)
1950 Yılında Trabzon`un Maçka ilçesinde doğdu. 1971 yılında Samsun İmam-Hatip Okulu’ndan, 1975’de İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü’nden mezun oldu. Bir süre Üsküdar Müftülüğü bünyesinde din görevlisi olarak çalıştı. 1977 yılında Yüksek İslam Enstitüsü`ne asistan oldu. 1983 yılında M.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde ‘Harîrîzâde Mehmet Kemaleddin Hayatı, Eserleri ve Tıbyânu Vesaili Hakâik fi Beyâni Selâsili’t Tarâik Muhtevası ve Kaynakları’ konulu teziyle doktor oldu. 1989 yılında doçent oldu.
1993-1995 yılları arasında Sofya İlahiyat Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalıştı. 1994-1995 öğretim yılı başında Sofya İlahiyat Fakültesine dekan oldu ve bu görevini bir yıl sürdürdü. Sofya’dayken, çoğunluğu Türk asıllı hocalar olmak üzere elit bir gruba dini konularda bir dönem seminerler verdi. Özellikle çeşitli kesimlerden gelen soruları cevaplandırmak özere Sofya Banyabaşı Camii`nde her hafta Cuma’dan önce vaaz etti.
1995 yılı sonunda M.Ü. İlahiyat Fakültesi`ndeki görevine döndü. 1996 yılında profesör oldu. Halen Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Eserlerinden Bazıları: Kur`an terimleri ve Kavramları, İhlâs Suresi Tefsiri, Kur`an-ı Kerim Meali, Bulgaristan Hatıraları.
